DRr. Μερμίγκης Μ. Χαράλαμπος | Ειδικός Ιατρός Ύπνου Αμπελόκηποι

Χαράλαμπος Μ. Μερμίγκης MD, PhD, ABCISS

Ειδικός Ιατρός Ύπνου (American Board Certified International Sleep Specialist)
Ειδικευθείς στην Ιατρική του Ύπνου (Sleep Medicine) στο Cleveland Clinic Sleep Disorders Center, Ohio, USA
Πνευμονολόγος
Διδάκτορας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης
Τέως Διευθυντής Εργαστηρίου Ύπνου 401 Γ.Σ.Ν.Α.
Υπεύθυνος Εργαστηρίου Διαταραχών Ύπνου Πνευμονολογικής Κλινικής Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center / Αν. Διευθυντής

• Κλινική εκτίμηση από τον ιατρό
• Πολυκαταγραφική μελέτη ύπνου (Eργαστήριο Ύπνου Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center) 

Ραντεβού για μελέτη ύπνου στο Ερρίκος Ντυνάν HC: 210 69 72 959 (Nα ζητηθεί η εξέταση να γίνει από τον ιατρό Χ. Μερμίγκη)

• Περιορισμένου τύπου κατ’ οίκον καταγραφές ύπνου
• Νυκτερινή οξυμετρία
• Νυκτερινή καπνογραφία

Bιογραφικό

Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση:
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης , Ιατρική Σχολή και Στρατιωτική Σχολή Αξιωματικών Σωμάτων (ΣΣΑΣ)  1987-1993

Ιατρικές Ειδικότητες:

Πνευμονολογία  (Σισμανόγλειο Νοσοκομείο , Αθήνα)  1995-2001 (λήψη ειδικότητας  2001)
Ιατρική του Ύπνου (Cleveland Clinic Sleep Disorders Center) 2004-2006 (Λήψη ειδικότητας Ιατρικής Ύπνου , Boards in Sleep Medicine, Chicago 9/2006)

Ακαδημαϊκοί τίτλοι:

MD, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης , Ιατρική Σχολή και Στρατιωτική Σχολή Αξιωματικών Σωμάτων (ΣΣΑΣ)
PhD, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Ιατρική Σχολή 2004
Διδακτορική Διατριβή : ‘‘ Μελέτη του φαινομένου απόπτωσης στους κυτταρικούς πληθυσμούς  του βρογχοκυψελιδικού εκπλύματος ασθενών με Ιδιοπαθή Πνευμονική Ίνωση και Σαρκοείδωση’’.
Ειδικός Ιατρός Ύπνου (American Board Certified International Sleep Specialist , 2006).

Επαγγελματική προϋπηρεσία (στην ιατρική ύπνου):

Συνεργάτης Εργαστηρίου Ύπνου 401 ΓΣΝΑ (2001-2003)
Διευθυντής Εργαστηρίου Ύπνου 401 ΓΣΝΑ (από το 2007-2014)
Εξειδίκευση στην Ιατρική Ύπνου  Cleveland Clinic Sleep Disorders Center, Ohio,USA (2004-2006)
Υπεύθυνος εργαστηρίου Ύπνου Ερρίκος Ντυνάν ΗC (2007-σήμερα)
Επιστημονικός συνεργάτης σε θέματα εκπαίδευσης και έρευνας στην Ιατρική Σχολή  Πανεπιστημίου Κρήτης (από 2012 έως σήμερα)

Μέλος Εταιρειών-επιστημονικών φορέων:

Mέλος της American Academy of Sleep Medicine (από 2005)
Μέλος Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών
Μέλος Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας
Mέλος της Ελληνικής Εταιρείας Έρευνας Ύπνου  (HSRS)
Μέλος Επιτροπής Πιστοποίησης Εργαστηρίων Ύπνου (2010-σήμερα)
Συντονιστής ομάδος διαταραχών αναπνοής ύπνου της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας  (2010- σήμερα)

Ερευνητικά ενδιαφέροντα:  

Σύνδρομο Yπνικής Άπνοιας,  Iδιοπαθής  Πνευμονική Ίνωση  και Ύπνος ,
Nευρολογικά νοσήματα και ύπνος,
Καρδιαγγειακές και μεταβολικές επιπτώσεις συνδρόμου υπνικής άπνοιας,
Μη επεμβατικός μηχανικός αερισμός σε αναπνευστικά ,καρδιολογικά και νευρομυϊκά   νοσήματα

Σύνδρομο υπνικής άπνοιας:  μια σύγχρονη επιδημία

Μερμίγκης Χαράλαμπος, MD, PhD
Ειδικός Ιατρός  Ύπνου (ΑBCISS), Πνευμονολόγος
Υπεύθυνος  Εργαστηρίου Ύπνου Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center
Aν. Διευθυντής Πνευμονολογικής Κλινικής

«ΜΕ ΑΠΛΑ ΑΛΛΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΛΟΓΙΑ»

Βασικά στοιχεία για την ανεύρεση ατόμων με πιθανό σύνδρομο υπνικής άπνοιας και παραπομπής τους στο υπερσύγχρονο Εργαστήριο Ύπνου του Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center

Τι είναι η υπνική άπνοια;

H υπνική άπνοια ή πιο επιστημονικά το σύνδρομο απνοιών-υποπνοιών κατά τον ύπνο (ΣΑΥΥ) είναι μια πάθηση που χαρακτηρίζεται από πλήρη (άπνοια) ή μερική (υπόπνοια) διακοπή της αναπνοής κατά τον ύπνο.Για να θεωρηθεί αυτή η διακοπή ως παθολογική, θα πρέπει να υπερβαίνει σε διάρκεια τα 10 δευτερόλεπτα.Στη μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων η διακοπή της αναπνοής οφείλεται σε πλήρη ή μερική απόφραξη στο επίπεδο του φάρυγγα (κύρια στην περιοχή πίσω από την μαλθακή υπερώα και τη γλώσσα), οπότε μιλάμε για αποφρακτικό ΣΑΥΥ. Πολύ σπανιότερα το πρόβλημα εντοπίζεται στην κεντρική ρύθμιση της αναπνοής από το κεντρικό νευρικό σύστημα, οπότε μιλάμε για κεντρικού τύπου ΣΑΥΥ. Στην περίπτωση αυτή η αναπνοή διακόπτεται, αλλά οι ανώτεροι αεραγωγοί παραμένουν ανοικτοί.

Πόσο συχνό είναι το ΣΑΥΥ;

H απάντηση εξαρτάται από τον ορισμό που θα οριοθετήσουμε.Χρησιμοποιώντας ως μόνο κριτήριο τον αριθμό απνοιών και υποπνοιών ανά ώρα ύπνου (apnea-hypopnea index, AHI) το 24% των ανδρών και το 9% των γυναικών ξεπερνούν το ανώτερο φυσιολογικό όριο των 5 επεισοδίων ανά ώρα ύπνου. Εάν πέραν του παθολογικού δείκτη ΑΗΙ απαιτείται και η ύπαρξη ημερήσιων συμπτωμάτων (συγκεκριμένα υπνηλίας) τότε η συχνότητα του υπολογίζεται στο 4% των ανδρών και 2% των γυναικών. Πρέπει να τονισθεί ότι σύμφωνα με τελευταίες μελέτες τα ανωτέρω ποσοστά μάλλον υποεκτιμούν την αληθινή συχνότητα του συνδρόμου που πιστεύεται ότι είναι πολύ μεγαλύτερη.

Είναι πράγματι πιο συχνό στους άνδρες;

Πράγματι, φαίνεται ότι η συχνότητα στον ανδρικό πληθυσμό είναι τουλάχιστον διπλάσια ανεξάρτητα του ορισμού που θα αποδεχθούμε, αλλά αυτό ισχύει για συγκρίσεις με προεμμηνοπαυσικές γυναίκες. Μετά την εμμηνόπαυση η συχνότητα στις γυναίκες αυξάνει σημαντικά και σχεδόν τα ποσοστά φτάνουν εκείνα των ανδρών , καθότι πιστεύεται ότι η «προστασία» των ορμονών του φύλου παύει να υφίσταται.

Ποιοί είναι οι κύριοι προδιαθεσικοί παράγοντες;

Οι κύριοι προδιαθεσθκοί παράγοντες είναι η παχυσαρκία (τόσο εκτιμώμενη με το δείκτη μάζας σώματος, όσο ειδικά για τους ασθενείς αυτούς και με την περίμετρο του λαιμού), το ανδρικό φύλο, οι κρανιοπροσωπικές ανωμαλίες , ανατομικά αποφρακτικά αίτια στον ανώτερο αεραγωγό (υπερτροφικές αμυγδαλές, ανατομικές ανωμαλίες ρινός, μακρογλωσσία κλπ), η μετεμμηνοπαυσιακή περίοδος για τις γυναίκες, κληρονομική επιβάρυνση. Καλό θα είναι να θυμόμαστε ότι το ΣΑΥΥ δεν είναι νόσος μόνον των παχυσάρκων. Μπορεί κάλλιστα να εμφανισθεί και σε λεπτόσωμα άτομα, των οποίων ο ανώτερος αεραγωγός έχει ανατομικά χαρακτηριστικά που προδιαθέτουν για εμφάνιση ΣΑΥΥ.

Τι συμβαίνει κατά την διάρκεια των απνοϊκών επεισοδίων που τα καθιστά επικίνδυνα;

Καταρχήν μειώνεται ο κορεσμός της αιμοσφαιρίνης με επακόλουθο την μειωμένη παροχή οξυγόνου στα βασικά οργανα. Τα αναπνευστικά επεισόδια προκαλούν έκλυση επεισοδίων βραδυταχυκαρδίας ή και άλλων αρρυθμιών. Επιπρόσθετα πολλά αναπνευστικά επεισόδια τελειώνουν με μικροαφυπνίσεις του εγκεφάλου, γεγονότα που καταστρέφουν την μικροαρχιτεκτονική του ύπνου και οδηγούν σε ημερήσια συμπτώματα ακόμη και επί ύπνου ικανής διάρκειας.

Υπάρχουν ασθενείς με άλλα νοσήματα που πρέπει να  αναζητούμε με περισσότερη επιμονή το ΣΑΥΥ;

Πράγματι, σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια και σοβαρή μείωση του κλάσματος εξωθήσεως το ΣΑΥΥ και μάλιστα ως επί το πλείστον το σχετιζόμενο με κεντρικά επεισόδια, είναι αρκετά συχνότερο. Σε παχύσαρκους ασθενείς με υπέρταση η οποία δεν αντιμετωπίζεται επαρκώς με την φαρμακευτική αγωγή ή σε περιπτώσεις καρδιακών αρρυθμιών που έχουμε κενά στη διαγνωστική προσέγγιση καλό είναι να σκεφτούμε και το ΣΑΥΥ που είναι δυνατόν άμεσα ή έμμεσα να σχετίζεται με τα προβλήματα αυτά. Μετά από εγκεφαλικά επεισόδια η συχνότητα του συνδρόμου (κεντρικού ή αποφρακτικού) είναι εξαιρετικά συχνή, μπορεί δε να αποτελεί το βασικό αίτιο που οδήγησε στο εγκεφαλικό επεισόδιο καθότι δεν το είχε κανείς υποπτευθεί έως τότε. Στη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια κατά την διάρκεια του ύπνου που βλεπουμε τα όνειρα μας (REM ύπνος) μπορεί είτε λόγω απνοικών επεισοδίων, είτε λόγω υπαερισμού να τεθεί σε άμεσο κίνδυνο ακόμα και την ζωή του ασθενούς. Το ίδιο ισχύει και για ασθενείς με ισχαιμική καρδιακή νόσο ή καρδιακές αρρυθμίες όπου ακόμη και ένα μέτριο ΣΑΥΥ μπορεί να επιβαρύνει σε επικίνδυνο βαθμό την ήδη προβληματική κατάσταση από το αρχικό νόσημα. Ο υποθυροειδισμός σαφώς προδιαθέτει, η δε θεραπεία αποκατάστασης με θυροειδικές ορμόνες πρέπει να γίνει ενόσω το σύνδρομο θεραπεύεται.Κατά πολλούς το ΣΑΥΥ όχι μόνον προδιαθέτει αλλά ουσιαστικά υπάγεται σε αυτό που ονομάζουμε μεταβολικό σύνδρομο(υπερλιπιδαιμία, αντίσταση στην ινσουλίνη, υπέρταση κλπ). Σε ασθενείς με κατάθλιψη και πιθανή αύξηση βάρους (μεταξύ άλλων και από την φαρμακευτική αγωγή) ας σκεφτούμε ότι και το ΣΑΥΥ μπορεί να έχει τον ρόλο του στην όλη κλινική εικόνα

Πως θα αναγνωρίσουμε τους ασθενείς αυτούς;

Πέραν τον ύποπτων σωματομετρικών στοιχείων οι ασθενείς με ΣΑΥΥ έχουν χαρακτηριστικά συμπτώματα τόσο ημερήσια ,όσο και νυκτερινά.

Ημερήσια συμπτώματα

1. Υπνηλία ακόμη και κατά την διάρκεια δραστηριοτήτων που ευχαριστούν τον ασθενή και που έως πρόσφατα τις επιτελούσε με ευκολία. Η δυνατότητα για πνευματική εργασία μπορεί να είναι επηρεασμένη ή δε κοινωνική ζωή περιορισμένη υπό τον κίνδυνο επέλευσης ύπνου όταν όταν ο ασθενής είναι στο θέατρο, στο εστιατόριο με τους φίλους του ή άλλες κοινωνικές εκδηλώσεις. Πολύ χειρότερο όμως είναι να αντιλαμβάνεται ο ασθενής ότι νυστάζει στην οδήγηση και ότι αποτελεί κίνδυνο όχι μόνον για τον εαυτό τους αλλά και για το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.
2. Ημερήσια κόπωση χωρίς εμφανή λόγο και παρά τον ικανής διάρκειας ύπνο.
3. Διαταραχή του συναισθήματος (από απλή μελανχολία έως κατάθλιψη) χωρίς σαφές αίτιο σχετιζόμενο με διαπροσωπικές σχέσεις ή προβλήματα στον εργασιακό χώρο.
4. Σεξουαλική δυσλειτουργία χωρίς υποκείμενο οργανικό αίτιο

Νυκτερινά συμπτώματα

1. Ρογχαλητό . Το σύμπτωμα αυτό δεν είναι σπάνιο και δεν σημαίνει ότι κάθε άτομο που ρογχαλίζει (50-60% των ατόμων άνω των 60 ετών) πρέπει να ελεγχθεί για ΣΑΥΥ. Είναι όμως σημαντικό να ερευνηθεί το ρογχαλητό που πριν χρόνια ήταν υποφερτό και αντιμετωπίσιμο με ύπνο σε πλάγια θέση και τώρα είναι τόσο έντονο ώστε καταστρέφει τον ύπνου του ή της συζύγου ή ακόμη αναγκάζει τα ζευγάρια να κοιμούνται σε χωριστά δωμάτι
2. Παρατηρούμενες διακοπές αναπνοής . Αυτές κυριολεκτικά τρομάζουν τον σύζυγο του ασθενούς και τον αναγκάζουν να ξυπνήσει τον κοιμώμενο υπό τον φόβο ότι κάτι κακό θα συμβεί. Συχνά τα επεισόδια συμβαίνουν ανάμεσα σε επεισόδια έντονου ρογχαλητού ,αλλα για να τα παρατηρήσει κανείς πρέπει να είναι στο ίδιο υπνοδωμάτιο με τον ασθενή, πράγμα που συχνά δεν συμβαίνει σε έντονους ρογχαλιστές.
3. Απότομες αφυπνίσεις με αίσθημα πνιγμονής .Τα επεισόδια αυτά παριστούν αφυπνίσεις από το κεντρικό νευρικό σύστημα σωτήριες για τον ασθενή προκειμένου να αποκατασταθούν τα αέρια αίματος και το στρες των ζωτικών οργάνων από την υποξαιμία
4. Απότομες κινήσεις άκρων και ανήσυχο ύπνος συχνά ενοχλητικός για τον σύντροφο στο κρεββάτι
5. Συχνές αφυπνίσεις για ούρηση που διαταράσσουν την συνέχεια του ύπνου
6. Ξύπνημα το πρωί με έντονο πονοκέφαλο απότοκο της υπερκαπνίας από τα συνεχόμενα επεισόδια των νυκτερινών απνοιών, ιδίως στον ύπνο RΕΜ που επικρατεί πτις πρώτες πρωινέ ώρες

Που θα στείλουμε τους ασθενείς που πράγματι υποψιαζόμαστε ότι έχουν ΣΑΥΥ;

Οι ασθενείς αυτοί πρέπει να υποβληθούν σε μια ειδική εξέταση που ονομάζεται πολυκαταγραφική μελέτη ύπνου και γίνεται στο σύγχρονο εργαστήριο μας. Ο ασθενής καλείται να κοιμηθεί σε έναν άνετο και πολυτελή χρόνο ενώ καταγράφονται πολλαπλές παράμετροι εγκεφαλικής ,αναπνευστικής και καρδιακής λειτουργίας (ηλεκτροεγκεφαλογράφημα, ηλεκτροοφθαλμογράφημα, ηλεκτρομυογράφημα, ανίχνευση στοματορινικής ροής αέρα, καταγραφή κινήσεων θωρακος και κοιλιάς και θέσης σώματος, μέτρηση κορεσμού αιμοσφαιρίνης, καπνογραφία, καταγραφή ρογχαλητού, ηλεκτροκαρδιογράφημα, έλεγχος κινήσεων άκρων). Η καταγραφή είναι συνεχής και αφορά την συνολική διάρκεια του νυκτερινού ύπνου. Η ανάλυση της όλης μελέτης είναι μια πολύωρη και σύνθετη διαδικασία που γίνεται από τους εξειδικευμένους γιατρούς του κέντρου μας μετά το τέλος της μελέτης.Ειδικοί τεχνολόγοι και νοσηλευτικό προσωπικό παρίστανται σε όλη την διάρκεια της νύκτας εξασφαλίζοντας μια άρτια ποιότητα καταγραφής.

Μπορεί ο ασθενής να διαγνωσθεί με ασφάλεια χωρίς πολυκαταγραφική μελέτη ύπνου;

ΟΧΙ. Η διενέργεια της μελέτης είναι ο μόνος επιστημονικά αποδεκτός και απόλυτα ασφαλής τρόπος για τεκμηρίωση του συνδρόμου.Γίνεται σε ειδικά κέντρα με ειδικό εξοπλισμό και εξειδικευμένο ιατρο-νοσηλευτικό προσωπικό.

Μπορεί να θεραπευθεί ο ασθενής;

Το σύνδρομο θεραπεύεται σε όλες τις περιπτώσεις, τόσο σε ότι αφορά τις άμεσες συνέπειες που σχετίζονται με τα ημερήσια και νυκτερινά συμπτώματα, όσο και σε ότι αφορά τις μακροπρόσθεσμες δυσμενείς του επιπτώσεις στο κεντρικό νευρικό σύστημα, στο καρδιαγγειακό και ενδοκρινικό σύστημα και το σύνολο των παραγόντων που διαμορφώνουν την ποιότητα που επιπέδου ζωής.

Συμπερασματικά υπενθυμίζουμε

1. Το ΣΑΥΥ είναι εξαιρετικά συχνό και συχνά υποδιαγιγνωσκόμενο
2. Εάν δεν θεραπευθεί έχει ολέθριες συνέπειες για τον πάσχοντα αλλά και το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο (τροχαία)
3. Η διάγνωση τίθεται με πολυκαταγραφική μελέτη ύπνου
4. Η νόσος αντιμετωπίζεται πάντα αποτελεσματικά
   
    

Διακρίσεις

1. Πρώτος Έλληνας Πνευμονολόγος  με απόκτηση ειδικότητας Ιατρικής Ύπνου στις ΗΠΑ
2. Οργάνωση πανευρωπαϊκού σεμιναρίου Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρίας για   Ιδιοπαθή Πνευμονική  Ίνωση και Ύπνο (Αθήνα 2013)
3. Συγγραφή 2 κεφαλαίων (7,10) στο  Αμερικανικό Βιβλίο Ιατρικής Ύπνου  ‘’Α case a   week:  Sleep Disorders from the Cleveland Clinic’’  Οxford University Press 2011
4. 24ο Πανελλήνιο Πνευμονολογικό συνέδριο 2015  Βραβείο 3ης καλύτερης ελληνικής εργασίας δημοσιευμένης σε διεθνές ιατρικό περιοδικό Intensive versus standard follow-up to improve continuous positive airway pressure compliance. Eur Respir J. 2014
5. 24ο Πανελλήνιο Πνευμονολογικό συνέδριο 2015 . Βραβείο καλύτερης  εργασίας «Μακροχρόνια επίδραση θεραπείας με PAP και ο ρόλος της συμμόρφωσης στη θεραπεία σε ασθενείς με σύνδρομο παχυσαρκίας-υποαερισμού.
6. 23ο Πανελλήνιο Πνευμονολογικό συνέδριο 2014.Έπαινος στην εργασία ‘’The role of compliance with positive airway pressure on blood pressure in patients with obstructive sleep apnea”
7. 22o Πανελλήνιο Πνευμονολογικό συνέδριο 2013. Πρώτο βραβείο καλύτερης εργασίας “ Intensive versus standard follow-up to improve continuous positive airway pressure compliance”.

Διεθνείς Δημοσιεύσεις ( Eνημέρωση 10/2016): 56

Citations: total number: 569   h-index: 14  i10-index : 20
Ανακοινώσεις σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια >150
Ομιλητής σε επιστημονικά συνέδρια > 50
Διεθνείς δημοσιεύσεις (Μερμίγκης Χ. και συνεργάτες)

1. The role of compliance with PAP use on blood pressure in patients with obstructive sleep apnea: is longer use a key-factor? J Hum Hypertens. 2016 Jul 28. doi: 10.1038/jhh.2016.47
2. Multum non multa: airway distensibility by forced oscillations.  Monaldi Arch Chest Dis. 2016 Jun 22;81(1-2):746. doi: 10.4081
3. Tiotropium Respimat Soft Mist Inhaler versus HandiHaler to improve sleeping oxygen saturation and sleep quality in COPD. Sleep Breath. 2015 DOI 1007/s11325-015-1259
4. Sex differences of continuous positive airway pressure treatment on flow-mediated dilation in patients with obstructive sleep apnea syndrome. Clin Interv Aging. 2015 Aug 19;10:1361-6
5. Idiopathic pulmonary fibrosis and sleep disorders: no longer strangers in the night. Eur Respir Rev. 2015 Jun;24(136):327-339.
6. Obstructive sleep apnea syndrome and cardiovascular disease: The influence of C-reactive protein.  J Exp Med. 2015 May 20;5(2):77-8
7. Insomnia and excessive daytime sleepiness in obstructive sleep apnea: only different clinical phenotypes? Sleep Breath. 2015 Dec;19(4):1395-7.
8. Expiratory positive airway pressure (EPAP) nasal device therapy: a welcome addition to obstructive sleep apnea syndrome therapy.Sleep Breath. 2015 Sep;19(3):775-6.
9. Leptin and leptin receptor gene polymorphisms and obstructive sleep apnea syndrome: is there an association? Sleep Breath. 2015 Sep;19(3):1079-80
10. Cost-effectiveness of CPAP treatment related to cardiovascular disease in patients with severe OSAS: the Greek experience. Sleep Breath. 2015 May;19(2):737-9
11. Implications of revised AASM rules on scoring apneic and hypopneic respiratory events in heart failure patients with nocturnal Cheyne-Stoke respiration. Sleep Breath. 2015 Mar;19(1):385-91
12. Obstructive sleep apnea should be treated in patients with idiopathic pulmonary fibrosis. Sleep Breath. 2015 Mar;19(1):385-91
13. The influence of a clinical classification system on the management of patients with positional dependent obstructive sleep apnoea. Sleep Breath. 2015 May;19(2):741-3
14. Intensive versus standard follow-up to improve continuous positive airway pressure compliance. Eur Respir J. 2014 ;44:1262-74
15. Abnormal cytokine profile in patients with obstructive sleep apnea-hypopnea syndrome and erectile dysfunction. Mediator Inflamm.;2014:568951. doi: 10.1155/2014/568951
16. The effect of obstructive sleep apnea syndrome and snoring severity to intima-media thickening of carotid artery. Sleep Breath. 2015 Mar;19(1):25-7
17. The effect of weight loss on obstructive sleep apnea (OSA) severity and position dependence in the bariatric population. Sleep Breath. 2014 Dec;18(4):679-81.
18. Hooking of the soft palate and a large cervical osteophyte: two troubles in the same airway. Am J Med Sci. 2013 Dec;346(6):519-20
19. Obstructive sleep apnea in patients with interstitial lung diseases: past and future. Sleep Breath. 2013 Dec;17(4):1127-8
20. Natural course of sleep-disordered breathing after acute myocardial infarction  ERJ 2013 May;41(5):1238-9
21. Epworth Sleepiness Scale scores and adverse pregnancy outcomes. Sleep Breath. 2013  Dec;17(4):1125-18.
22. Medical treatment with thiamine, coenzyme Q, vitamins E and C, and carnitine improved obstructive sleep apnea in an adult case of Leigh disease.    Sleep Breath. 2013  Dec;17(4):1129-35
23. CPAP therapy in patients with idiopathic pulmonary fibrosis and obstructive sleep apnea: does it offer a better quality of life and sleep? Sleep Breath. 2013 Dec;17(4):1137-43
24. Translation and validation of Berlin questionnaire in primary health care in Greece.  BMC Pulm Med. 2013 Jan 24;13:6. doi: 10.1186/1471-2466-13-6.
25. Bone mineral density in patients with obstructive sleep apnea syndrome. Sleep Breath. 2013 Mar;17(1):17-8.
26. Sleep disordered breathing in patients with acute coronary syndromes.  J Clin Sleep Med. 2012 Feb 15;8(1):21-6.
27. CRP evolution pattern in CPAP-treated obstructive sleep apnea patients. Does gender play a role? Sleep Breath. 2012 Sep;16(3):813-9.
28. Gluteal adipose-tissue polyunsaturated fatty-acids profiles and depressive symptoms in obese adults with obstructive sleep apnea hypopnea syndrome: a cross-sectional study. Pharmacol Biochem Behav. 2011 Apr;98(2):316-9.
29. CPAP treatment in patients with idiopathic pulmonary fibrosis and obstructive sleep apnea–therapeutic difficulties and dilemmas.  Sleep Breath. 2012 Mar;16(1):1-3.
30. Prediction of obstructive sleep apnea syndrome in a large Greek population. Sleep Breath. 2011 Dec;15(4):657-64.
31. Sleep in acute coronary syndrome patients Sleep Medicine 2010;11(8):805
32. A clear cell tumor of the lung presenting as a rapidly growing coin lesion: is it really a benign tumor? Ann Thorac Surg. 2011 Feb;91(2):588-91
33. C-reactive protein evolution in obstructive sleep apnoea patients under CPAP therapy. Eur J Clin Invest. 2010 Nov;40(11):968-75.
34. Utility of formulas predicting the optimal nasal continuous positive airway pressure in a Greek population. Sep;15(3):417-23.
35. How common is sleep-disordered breathing in patients with idiopathic pulmonary fibrosis?  Sleep Breath. 2010 Dec;14(4):28931
36. Editorial Commentary on How common is sleep-disordered breathing in patients with idiopathic pulmonary fibrosis? Mermigkis et al. Sleep Breath. 2010 Dec;14(4):289
37. Sleep patterns in patients with acute coronary syndromes. Sleep Med. 2010 Feb;11(2):149-53
38. Poincare plot in obstructive sleep apnoea patients before and after CPAP treatment. Eur Respir J. 2009 Feb;33(2):441
39. Sleep quality and associated daytime consequences in patients with idiopathic pulmonary fibrosis.  Med Princ Pract. 2009;18(1):10-5.
40. A massive hemorrhagic pleural effusion does not exclude the diagnosis of tuberculosis: a case report. Cases J. 2009 Jul 31;2:8707
41. Transient lung herniation through a thoracic cage defect: a case report. Cases J. 2009 Jun 12;2:7524
42. Sodium valproate as a cause of recurrent transudative pleural effusion: a case report. J Med Case Rep. 2009 Feb 9;3:51.
43. A green oral appliance. . Eur Respir J. 2009 Feb;33(2):441
44. Congenital bronchial atresia presenting as a cavitary lesion on chest radiography: a case report. Cases J. 2009 Jan 7;2(1):17.
45. Bilateral pulmonary nodules in an adult patient with bronchiolitis obliterans-organising pneumonia. BMJ Case Rep. 2009;2009. pii: bcr08.2008.0809. doi: 10.1136/bcr.08.2008.0809.
46. Sleep quality and associated daytime consequences in patients with idiopathic pulmonary fibrosis. Med Princ Pract. 2009;18(1):10-5.
47. Unilateral lymphocytic pleuritis as a manifestation of familial Mediterranean fever. Chest. 2008 Apr;133(4):999-1001
48. Primary monophasic synovial sarcoma presenting as a pulmonary mass: a case report. J Med Case Rep. 2008 Jan 24;2:18
49. Tuberculous conjunctivitis in a doctor. Int J Tuberc Lung Dis. 2008 Feb;12(2):228
50. Chest wall abscess mimics a tumor Am J Case Rep 2008; 9:39-42
51. Sleep-related breathing disorders in patients with idiopathic pulmonary fibrosis.Lung. 2007 May-Jun;185(3):173-8
52. Health-related quality of life in patients with obstructive sleep apnoea and chronic obstructive pulmonary disease (overlap syndrome). Int J Clin Pract. 2007 Feb;61(2):207-11.
53. Overexpression of bcl-2 protein in bronchoalveolar lavage lymphocytes and macrophages in sarcoidosis. Respiration. 2006;73(2):221-6
54. Azygous Lobe, Tracheal Bronchus, Partial Anomalous Pulmonary Venous Connection, and Right Aortic Arch: A Rare Combination in a Young Man With Asthma Journal of Bronchology. , January 200613(1):45-46
55. Postintubation Tracheal Web Journal of Bronchology. , October 2005 12(4):271-272
56. Expression of bcl-2 protein in bronchoalveolar lavage cell populations from patients with idiopathic pulmonary fibrosis. Acta Cytol. 2001 Nov-Dec;45(6):914-8